25 augustus 2016

Droogte zorgt voor wijngaardbranden

In superdroge zomers vernietigen bosbranden in het hele Middellandse Zeegebied honderden hectaren kreupelhout, bossen en natuurgebied. Maar voor het eerst wordt in Aude, onze provincie, nu ook melding gemaakt van wijngaarden die branden als een fakkel.

Normaal gesproken houden wijngaarden, met hun grote sapstroom en vochtrijke bessen, bosbranden juist tegen. Dit jaar branden ze in verschillende delen van het departement echter net zo hard mee.

De droogte is schrijnend. Boeren die beschikken over irrigatie hebben eerder deze maand een oekaze van de provincie gekregen dat ze minder water uit de rivieren mogen onttrekken.

Op Bellevue puffen de eiken en druivenplanten in de hitte. In juli moesten ze het doen met 14 millimeter regen, in augustus vielen tot nu toe maar enkele spetters, oftewel 3 millimeter.

Gelukkig kleuren de trossen inmiddels toch fijn rood (veraison). En de droogte heeft ook voordelen: de twee grootste schimmelvijanden van de wijnboer, de echte en de valse meeldauw, laten zich in geen velden of wegen zien.

We wachten in spanning af. Als het in september sterk afkoelt, kan neerslag immers ook in de vorm van hagel naar beneden vallen…


07 augustus 2016

Ontbladeren: blaadje voor blaadje voor blaadje..

Om druiven die laat rijpen toch helemaal volgroeid te oogsten, halen we sinds een paar jaren de bladeren rond de trossen voorzichtig weg. De Bellevue-wijngaard is hoog gelegen, en onze druiven rijpen daardoor relatief laat. Vooral de laatst rijpende cabernet franc heeft baat bij deze effeuillage: de ontbladering.

De ontbladering kan alleen als de rest van het zomerwijngaardwerk onder controle is. Dit jaar was het wat meer werk om alle ondergroei aan de stammen weg te halen, onkruid weg te trekken en de losliggende scheuten op te binden terwijl we de spanning van het ijzerdraadkorset verhoogden door plastic clipjes te plaatsen. Maar op vier augustus konden we met zijn drieën toch beginnen aan de ontbladeringsklus.

We trekken alleen aan de oost- of noordkant van de rijen wijnbladeren weg. Aan de hete west- en zuidkant koesteren we de bladeren juist omdat ze daar als een parasol dienen tegen de verzengende zon.

De effeuillage dient meerdere doelen. Er ontstaat meer luchtcirculatie tussen de trossen, en dat vinden schadelijke schimmels en insecten niet fijn. Na regenval blaast de wind de ranken sneller droog.

Door de ontbladering worden de trossen ook meer blootgesteld aan de milde ochtendzon. Dat bevordert de vorming van suikers en geur- en smaakstoffen. Het zorgt er ook voor dat de pyrazines in de druiven worden afgebroken, een groep smaakstoffen die koolrabi en asperges hun kenmerkende geur geeft. Druiven die nog niet helemaal rijp zijn, krijgen door pyrazines vaak een vegetale smaak en geur van groene paprika.

'Pyrazines overheersen dan de meer aangename smaakstoffen van rood fruit zoals kersen, bessen en bramen,' doceert Emmanuel Robert. Met de heggenschaar knipt hij rücksichtslos flinke takkenbossen weg. Bang voor een tekort aan blad hoeven we niet te zijn, zegt hij, integendeel. 'De bovenste vijftig centimeter van de wijnrank met jonge bladeren volstaan vanaf nu voor de fotosynthese. Die onderste, oudere bladeren, die voor de trossen hangen, produceren niets meer maar consumeren slechts. Ze verdampen bovendien water.'

O ja, er is nog een voordeel: straks, bij de handoogst, weten de grijpgrage handen van de plukkers de weg naar de beste trossen beter te vinden.

Dus daar gaan we, te beginnen in de cabernet franc, met de snoeischaar en vooral gewoon met de hand, als katten behoedzaam klauwend in het gebladerte.


02 augustus 2016

Grondanalyse voor aanplant nieuwe witte druiven

De aanplant van een nieuw stuk wijngaard is niet zomaar even wat plantjes kopen bij de Intratuin.

Voordat we volgend jaar het zieltogende veldje Malbec opnieuw kunnen inplanten, moeten we weten welk druivenras we willen, en welke kloon van dat ras. Alleen al van Chardonnay bestaan 23 verschillende variëteiten.

Ook de keuze van de onderstam is cruciaal. Sinds de druifluis aan het eind van de negentiende eeuw alle wijngaarden in Frankrijk opvrat, wordt elke Europese wijnrank geënt op een Amerikaanse onderstam, die resistent is tegen de luis. De onderstam maakt de wortels. Maar ook van de onderstam bestaan een stuk of tien varianten.

Zowel druivenras als onderstam worden vanaf de winter uit speciale 'moederwijngaarden' geoogst en op elkaar geënt. Het is duidelijk dat de druivenstamteler, pépiniériste in goed Frans, zijn opdracht graag op tijd ontvangt. Dat blijkt ook bij een bezoekje van de firma Calmet, die hier in de regio veel nieuwe aanplant verzorgt. Gepassioneerd doet zoon Olivier Calmet het precisiewerkje – waarover later meer – uit de doeken.

Om de beste keuze voor Bellevue te maken, moeten we eerst weten wat de chemische samenstelling van de bodem is. Wat is de zuurgraad? Welke sporenelementen zitten erin? Wat is het gehalte aan organische stof (humus) en meststoffen? Vast staat dat we op kalk-leem-kleigrond zitten, maar een grondmonster moet meer details geven.

Later dit jaar zullen we met een bulldozer nog een bodemprofiel van enkele meters diep maken om de opbouw van de ondergrond beter te leren kennen. Voor Kerstmis zullen we een keuze moeten maken, dan kunnen we in 2018 gaan planten. De wijn zal dan nog even op zich laten wachten: in 2021 verwachten we de eerste oogst van de piepjonge ranken.